نشریه ی اقتصادی بیزنس ویک روز آخر جولای سال جاری با اما و اگرهای فراوان و با استناد به آمار ارائه شده توسط منابع خزانه داری امریکا، در تیتری جالب نوشت: ”شاید، احتمالا، اگر چیزی تغییر نکند، رشد تولید ناخالص داخلی امریکا به رقم ۴ برسد!”. اما برخی دیگر از کارشناسان معتقدند این خوشبینی چندان هم محتمل نخواهد بود.
تولید ناخالص داخلی یکی از شاخص های اصلی رشد اقتصادی محسوب می گردد. ایالات متحده امریکا در سالهای نه چندان دور حتی مقام اول تولید ناخالص داخلی را با ۱۳۸۰۰ میلیارد دلار به خود اختصاص داده بود (۲۵% کل تولید ناخلص جهانی در سال ۲۰۰۷). اما این وضعیت هرگز نتوانست امریکا را از بحران تورم بی سابقه ی ناشی از طرح “ساب پرایم” (وام رهنی مسکن) که در همان سال آغاز شده بود نجات دهد.
امسال نیز اگرچه در برخی حوزه ها نظیر تولید ناخالص ملی نشانه هایی دال بر بهبود اوضاع اقتصادی ایالات متحده مشاهده می شود اما اقتصاددانانی نظیر کیت لانگ معتقدند معضلاتی نظیر وضعیت نظام مالیاتی، بدهی های خارجی، و بیکاری های ناشی از ورشکستگی شرکت های امریکایی چالش هایی هستند که هرگونه خوشبینی نسبت به بهبود وضعیت اقتصادی امریکا را از اذهان محو می کنند.
نظام مالیاتی امریکا:
امریکا یکی از پیچیده ترین نظام های مالیاتی را دارد که اگرچه امکان سوء استفاده گروه های ذینفع و پرداخت مالیات کمتر را کاهش میدهد اما دشواری های زیادی را برای مردم به همراه داشته است به طوریکه اشخاص باید روزها و هفته ها صرف انجام محاسبات مالیاتی خود کنند و یا حسابدار شخصی استخدام نمایند. همه ساله اضافه شدن متمم ها و مقررات متعدد به قانون مالیات امریکا به پیچیدگی آن می افزاید و دولت امریکا را ناچار می سازد تا به اقدامات اصلاحی دست بزند.
ایالات متحده، یک جمهوری فدرال با حکومت خودگردان و دولت‌های محلی است. وضع مالیات ها در ایالات متحده در هریک از این سطوح صورت می گیرد. مالیات های متعددی در آمریکا وضع شده است که مهم ترین آن ها شامل مالیات بر درآمد، دارایی، فروش، واردات، درآمدها، و املاک هدایا، و نیز حق الزحمه های مختلف است. انواع مختلف مالیات وضع شده در هر سطح به دلیل محدودیت های قانون اساسی متفاوت است. مالیات بر درآمد و تعرفه های گمرکی در سطح فدرال و ایالتی و مالیات‌هایی مانند مالیات بر دارایی، مالیات بر فروش.
مالیات بر مصرف عمدتا در سطح ایالتی و محلی وضع می شود:
یکی از روش های انباشت سرمایه از طریق درآمد مالیاتی که به دوران ریگان برمی گردد و با وجود اصلاحیه های فراوان هنوز هم در این کشور اعمال می گردد طرح مالیات بر مصرف است. ریگان با کم کردن مقدار مالیات و در عین حال افزایش تعداد مالیات دهندگان زمینه را برای انباشت سرمایه فراهم می آورد. اما مالیات بر مصرف مالیاتی با افزایش مصرف بالا می رود موجب می شود طبقات کم درآمد جامعه که درصد بیشتری از درآمد خود را صرف خرید کالاهای اساسی می کنند مالیات زیادتری بپردازند و بیش از سایرین آسیب ببینند.
بدهی های خارجی کلان امریکا:
طبق آخرین آمار، بدهی های خارجی امریکا در تاریخ دوم فوریه ی سال جاری (۲۰۱۴) به بیش از ۱۷ تریلیارد دلار رسید. این رقم که امریکا را در راس بدهکارترین کشورهای دنیا نگاه میدارد همواره تاثیر نامطلوبی بر رشد اقتصادی امریکا داشته است.
اگرچه دولت اوباما توانسته است روند اشتغال زایی را در امریکا صعودی کند و مثلا فقط در یک ماه ۱۷۵ هزار فرصت شغلی ایجاد نماید اما در عین حال نرخ بیکاری همچنان در حال صعود است. این نرخ در حال حاضر با ۱درصد افزایش نسبت به ماه گذشته ی میلادی به ۶.۲ رسید. البته باید گفت که دولت اوباما توانسته نسبت به سال ۲۰۱۲ که نرخ بیکاری به نزدیک ۸.۵% رسیده بود، به اوضاع اشتغال در این کشور سر و سامان بدهد اما اقتصاددانان مطرح امریکا معتقدند احتمال صعودی شدن نرخ بیکاری همچنان به قوت خود باقی است.
اقتصاد امریکا در آستانه ی فروپاشی:
مایکل لومباردی، کارشناس امریکایی و دارنده ی دکترای اقتصاد از یکی از معتبرترین دانشکده های اروپا که تمامی پیش بینی های اقتصادی وی نظیر رکود اقتصادی سال ۲۰۰۸، نتایج دهشتناک مسکن ساب پرایم، فراز و نشیب بازار طلا و سهام و … از سال ۲۰۰۲ تا کنون به حقیقت مبدل شده است معتقد است با توجه به روند پیش رو، اقراض خارجی امریکا به زودی از ۲۰ تریلیارد دلار خواهد گذشت و به ۱۵۰% تولید ناخالص ملی خواهد رسید. وی اعتقاد دارد آمارهای خوشبینانه ی اخیر فریب و سرابی پیش نیست. به عنوان مثال افزایش نرخ اشتغال ظاهری فریبنده دارد اما حقیقت این است که ایجاد شغل در ماه های اخیر فقط یک مُسکن موقت است زیرا دولت شرایطی را فراهم نموده که افرادی که نیازمند شغل دائم هستند به صورت پاره وقت و با حقوقی بسیار کم استخدام می شوند که نتیجه ی چندانی برای حل مشکلات نخواهد داشت.
آقای لومباردی معتقد است اقتصاد امریکا در آستانه ی فروپاشی است و برای نجات آن نیز بسیار دیر شده است.
