۶۲ مورد کودتای آمریکایی ها در جهان + جدول

به گزارش سرویس بین الملل پایگاه ۵۹۸ ، اندکی پس از کودتای سال ۲۰۰۴ آمریکا در هائیتی، «آیرا کورزبان» وکیل «ژان برتراند آریستاید» رئیس‌جمهور این کشور در میامی آمریکا طی سخنرانی خود یک سؤال و جواب جالب را مطرح کرد: “چرا تا کنون در واشنگتن کودتا شکل نگرفته است؟ چون در واشنگتن «سفارت آمریکا» وجود ندارد.”

اقتدار و قدرت بین المللی تنها با تبلیغات رسانه ای ممکن نمی‌شود. آمریکا از همان ابتدای شکل گیری و بعد از نجات پیدا کردن از جنگ‌های داخلی بین انگلیسی‌ها و فرانسوی‌ها و زمانی که توانست به عنوان کشور مستقل ایالات متحده، نام خود را در تاریخ ثبت کند، همواره یک هدف را دنبال کرده و به شدت بر روی آن حساس است: “قدرت اول بودن در کل دنیا.”

تبعیدی‌های انگلیس و مهاجرانی که از اقصی نقاط دنیا، کشوری به نام آمریکا را برای خود تأسیس کردند، از لحاظ تاریخی از تمام کشورهای دیگر دنیا عقب بودند اما سعی داشتند با پیشرفت‌های علمی و همچنین نظامی گری و قلدر‌مآبی این عقب ماندگی تاریخی را جبران کرده و برای خود هویتی درست کنند. هویتی که سرچشمه در قدرت داشته باشد.

ایالات متحده با همین هدف، از آغاز شکل‌گیری خود را قدرت اول دنیا می‌داند و هنوز هم مسئولان آن، بیان می‌کنند که تأثیر گذارترین کشور دنیا هستند. این قدرت با این حال نه از طریق منطق و عقل، بلکه از طریق زور و قدرت‌نمایی به وجود آمده است. مروری بر تاریخ سیاسی جهان در طول ۱۰۰ سال گذشته نشان می‌دهد که آمریکا در بسیاری از فجایع دنیا دست داشته است. در پشت هر جنگ داخلی و خارجی، در پشت هر نسل‌کشی و دیکتاتوری‌ و استفاده از سلاح‌های کشتار جمعی، می‌توان رد پای سیا و یا سایر مسئولان کاخ سفید را مستقیم و غیر مستقیم مشاهده کرد.

رهبر فرزانه انقلاب چندی پیش در دیدار با اعضای مجلس خبرگان رهبری با اشاره به این جنایات، مطرح کردند که یکی از دلایل فرو ریختن نظام و هیمنه غرب وبه خصوص آمریکا، روشن شدن زوایای اصلی تعارض‌های عملی آمرکیا با شعارهایش است. ایشان در ادامه افزودند: “این‌ها در دنیا دم از آزادی و دم از دموکراسی و دم از حقوق بشر و این حرف‌ها می‌زدند؛ در عمل آن‌قدر دولت‌های غربی با این شعارها عملاً مخالفت کردند و نقض کردند این شعارها را که امروز طرح این شعارها در دنیا از سوی غربی‌ها به‌صورت یک امر مستهجن درآمده است؛ یعنی افراد صاحب فکر می‌فهمند. تعداد کودتاهایی که دولت‌های غربی و قدرت‌های غربی علیه دولت‌های مستقل – غالباً دولت‌های ملّی – انجام دادند، یک تعداد عجیبی است. طبق بعضی از گزارش‌ها، آمریکا پس از جنگ دوّم [جهانی] تا امروز برای سرنگونی پنجاه دولت اقدام کرده! در مورد پنجاه دولت انواع و اقسام اقدام‌ها را کرده؛ با ده‌ها جریان مقاومتِ مردمی مخالفت کرده که این‌ها در کارنامهٔ آمریکا و دیگران مضبوط است.”

نگاهی به تاریخ اقدامات آمریکا در شکورهای مختلف در طول ۱۰۰ سال گذشته نشان می‌دهد این کشور به طور مستقیم و یا غیر مستقیم در بیش از ۵۰ کودتا نقش داشته و در تعداد دیگری از این کودتاها نیز ناکام مانده است.

شناختن رویه و رفتار آمریکا در برخورد با انقلاب‌های مردمی و دولت‌های مردمی از یک سو، دروغگویی رهبران این کشور و فاصله بسیار زیاد آن‌ها از شعارهایشان را مطرح می‌کند و از سوی دیگر می‌تواند درس عبرت مهمی باشد برای کشورها و اشخاصی که گمان می‌کنند، با دنباله روی از سیاست‌های و اهداف آمریکا می‌توان کشوری مستقل و آباد داشت و در امنیت به سر برد.

در این گزارش و جدول تهیه شده، به بیش از ۶۰ کودتای موفق و ناموفق آمریکا در طول ۱۰۰ سال گذشته اشاره کرده و به دلایل همه این مداخلات نظامی و سیاسی اشاره کرده است. با این حال چندنکته مهم در این خصوص وجود دارد که باید مد نظر قرار گیرد:

۱- واژه «کودتا»، به فرانسوی: coup d’état، از زبان فرانسوی وارد زبان فارسی شده است؛ و به معنی «ضربه ناگهانی به دولت» است. تا چندی پیش تصور بر این بود که تنها ضربه ناگهانی نظامیان به دولت مستقر می‌تواند فراهم کننده کودتا باشد. با این حال موسسه‌های نظریه پردازی غربی و سازمان‌های خصوصی وابسته به سرمایه داران بزرگ صهیونیستی، نشان داده‌اند، می‌توان همان تعریف عام «هر ضربه ناگهانی به دولت» از جانب «تعدادی پیاده نظام؛چه نظامی و چه غیر نظامی» را کودتا دانست.

کودتا زمانی در پاکستان و مصر توسط نظامیان انجام شده و قدرت را در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد و زمانی توسط پیاده نظام و اراذل و اوباش ایجاد شده و قدرت را به کس دیگری واگذار می‌کند مانند آنچه که در کودتای ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲ در تهران رخ داد. گاهی اوقات کودتا را انقلاب رنگی می‌نامند و تعدادی از مردم و روشنفکران با پیروی از دستورات و حمایت‌های مالی موسسه‌های غیر دولتی وابسته به غرب، دست به اعتراض و راهپیمایی می‌زنند و دولتی را سرنگون می‌سازند که نمونه آن را در طی سالهای اخیر به وفور در اوکراین مشاهده کرده‌ایم.

گاهی اوقات نیز کودتا به معنای حمایت مالی و نظامی همه جانبه غرب از تعدادی از شورشیان در یک کشور دیگر است که باعث می‌شود این افراد مسلح و پر قدرت شده و علیه دولت مرکزی شورش کنند. این نمونه را نیز طی سالهای اخیر در سوریه و البته در عراق مشاهده کرده ایم. شاید آمریکا و متحدان اروپایی‌اش تلاش داشته باشند به این حرکات و فعالیت‌های گروه‌های تروریستی لقب حرکتهای «آزادیبخش» و یا «ارتش آزادیبخش» بدهند اما رفتار آن‌ها با داعش در طول چند وقت گذشته و ابراز نگرانی آن‌ها از حرکات بعدی این گروه نشان می‌دهد که در این مسئله نیز شاهد صداقت از نوع آمریکایی‌اش هستیم!

۲- زمانی که براندازی یک حکومت از طریق جنگ مستقیم کشورهای غربی با یک کشور و یا یک نظام باشد، شاید از نظر فرضیات علمی سیاسی نتوان نام کودتا بر آن گذاشت. اما می‌توان به صورت خلاصه آن را کودتای یک کشور و جنگ نظامی یک کشور علیه کشور دیگر دانست. اقدامی که آمریکا در عراق و افغانستان و یا در لیبی انجام داد – هر نتیجه مثبت و یا منفی ای که در پی داشته باشد – کودتا نیست اما مداخله مستقیم نظامی در امور داخلی یک کشور دیگر است و این جدول تنها به این دلیل که مداخله نظامی کشور بیگانه بدون دخالت عوامل داخلی را در تعاریف سیاسی نمی‌توان کودتا نامید، از آوردن مداخله‌های مستقیم نظامی آمریکا در امور داخلی کشورها خودداری کرده است.

منبع: تسنیم