آیین نامه صدور مجوز و نحوه فعالیت شرکت های تخلیه و بارگیری در بنادر کشور
در اجرای وظایف مذکور در ماده واحده ی قانون راجع به اجازه تأسیس سازمان بنادر و کشتیرانی مصوب
خرداد ماه ۱۳۳۹ و آیین نامه سازمان بنادر و کشتیرانی مصوب بهمن ماه ۱۳۴۸ ، قانون دریایی ایران و آیین نامه بندر های ایران این آیین نامه تهیه و تأیید شد . ( بر اساس مصوبه مورخ ۱۰/۲/۱۳۸۷ مجلس شورای اسلامی سازمان بنادرو کشتیرانی به سازمان بنادر و دریانوردی تغییر نام یافت . )
مقدمه :
تصدی انجام عملیات تخلیه و بارگیری ، صفافی ، باربندی ، باربری از / به وسیله ی حمل در اسکله ،
اماکن و محوطه های بندری مستلزم اخذ مجوز فعالیت از سازمان بنادر و دریانوردی می باشد. سازمان با توجه به مقتضیات اجتماعی ،اقتصادی و کفایت یا عدم کفایت تعداد شرکت های موجود و با رعایت مفاد این
آیین نامه اقدام به صدور مجوز خواهد نمود .
فصل اول : تعاریف ، وظایف و مسؤولیت ها
ماده اول – تعاریف ؛
۱- سازمان : در این آیین نامه ،منظور سازمان بنادر و دریانوردی است .
۲- شرکت تخلیه و بارگیری : شخص حقوقی است که مجاز به انجام عملیات تخلیه و بارگیری ،
صفافی ، باربندی ، باربری از/ به وسیله ی حمل در اسکله ، اماکن و محوطه های بندری
می باشد .
۳- عملیات تخلیه و بارگیری : عبارت است از تخلیه و بارگیری کالا از / به وسیله ی حمل .
۴- باربری : شامل عملیات تخلیه و بارگیری ، جابجایی و صفافی کالا در اماکن و محوطه های بندری می باشد .
۵- تضمین : وثیقه ای است که برای حسن اجرای تعهدات و الزامات به سازمان ارائه می شود
و می تواند به صورت وجه نقد ، وثیقه ملکی یا ضمانت نامه بانکی باشد .
۶- حمل یکسره :عبارت است از ورود و خروج کالا بدون تخلیه و تحویل در پایانه های بندری .
۷- باربندی : عبارت است از عملیات مهار کردن کالا بر روی وسیله ی حمل .
۸- بازکردن مهار : عبارت است از بازکردن مهار کالا از / به روی وسیله ی حمل .
۹- دستورالعمل دوره های آموزشی : منظور دستورالعمل دوره های آموزشی شرکت های
کارگزاری ترابری دریایی مصوب هیأت عامل سازمان می باشد .
ماده دوم – وظایف ؛
۱- رعایت قوانین ، مقررات ، آیین نامه ها و دستورالعمل های سازمان ، گمرک ،
مناطق ویژه اقتصادی – بندری و مناطق آزاد تجاری در زمینه مورد فعالیت .
۲- انجام عملیات تخلیه ، بارگیری ، باربندی ، باربری و صفافی کالا .
۳- جداسازی بسته های شکسته ، دست خورده ، آب دیده و همکاری با مسؤولین ذیربط جهت تنظیم صورتمجالس مربوطه .
۴- بکارگیری کارکنان مجرب و آموزش دیده به تعداد کافی .
۵- رعایت الزامات قوانین کار و تأمین اجتماعی درخصوص کارکنان تحت پوشش و نظارت بر
عملکرد آنان .
تبصره : در مناطق آزاد و ویژه رعایت مقررات کارگری منطقه لازم الاجرا می باشد .
۶- اعزام کارکنان برای طی دوره های آموزشی مرتبط .
۷- استفاده از نرم افزار و سخت افزارهای مناسب جهت تسهیل در انجام وظایف .
۸- تجهیز کامل کارکنان عملیاتی به وسایل و تجهیزات ایمنی .
۹- ضرورت رعایت انجام وظیفه در کلیه روزهای کاری و ساعات عملیاتی در شبانه روز که توسط بنادر تعیین می شوند .
ماده سوم – مسؤولیت ها ؛
۱- دوره ی مسؤولیت شرکت از زمان شروع به عملیات تخلیه و یا بارگیری توسط شرکت تا زمان تحویل به اولین شخصی که مجاز به در اختیار گرفتن کالاست ، می باشد .
۲- شرکت مسؤول جبران هر گونه خسارت وارده در حین انجام عملیات ناشی از عملکرد خود یا
عوامل شرکت می باشد مگر اینکه خسارت ، ناشی از عوامل قهریه و یا مربوط به خصوصیات ذاتی کالا ، نقص در بسته بندی و اطلاعات نادرست به شرکت باشد .
۳- شرکت در مقابل شخصی که برای عملیات مذکور با وی قرارداد منعقد نموده مسؤول می باشد .
۴- شرکت مسؤول اعمال و رفتار کارکنان خود در ارتباط با وظایف محوله می باشد .
۵- شرکت مکلف است کارکنان و مسؤولیت خود را بیمه نماید .
۶- شرکت مکلف به استفاده از تجهیزات متناسب با نوع کالا می باشد .
۷- در صورتی که به تجهیزات، امکانات و تأسیسات بندری و دریایی در اثر عملکرد شرکت خسارتی وارد شود ، شرکت ملزم به جبران خسارت می باشد .
فصل دوم : شرایط و صلاحیت
ماده چهارم – شرایط عمومی مدیرعامل ؛
۱- تابعیت ایران
۲- حداقل سن ۲۵ سال
۳- انجام خدمت نظام وظیفه یا معافیت دائم
۴- عدم اشتغال به کار در دستگاه های دولتی و نداشتن سمت مشابه در سایر شرکت ها
ماده پنجم – شرایط حرفه ای مدیرعامل و مدیر شعبه ؛
الف : شرایط مدیرعامل
مدیرعامل باید دارای حداقل مدرک تحصیلی دیپلم و چهار سال سابقه کار مفید اجرایی در زمینه
تخلیه و بارگیری و یا امور بندری و دارا بودن معلومات در زمینه های عملیات بندری ، قوانین ومقررات بندری و قوانین و مقررات گمرکی باشد .
ب: شرایط مدیر شعبه
مدیر شعبه باید دارای حداقل مدرک تحصیلی دیپلم و دو سال سابقه کار مفید اجرایی در زمینه
تخلیه و بارگیری و یا امور بندری و دارا بودن معلومات در زمینه های عملیات بندری ، قوانین و مقررات بندری و قوانین ومقررات گمرکی باشد .
تبصره ۱ :معلومات لحاظ شده برای مدیرعامل و مدیر شعبه از طریق ارائه گواهی معتبر از مراکز علمی
حرفه ای و آموزشی داخلی و خارجی مجاز از قبیل مراکز آموزش عالی ، مراکز آموزشی وزارتخانه ها ،
مراکز آموزشی دارای مجوز از سازمان و یا طی دوره های کاربردی مورد تأیید سازمان و یا قبولی در آزمون کتبی احراز می گردد .
تبصره ۲ :نحوه ارزشیابی گواهینامه مؤسسات آموزشی ، چگونگی برگزاری آزمون کتبی ، عناوین و محتوای دوره های آموزشی مورد نیاز به موجب دستورالعمل سازمان خواهد بود .
ج : نحوه احراز شرایط: به منظور احراز سابقه کار مفید ارائه یکی از مدارک ذیل ضروری است :
۱- تأییدیه یا حکم کارگزینی یا بازنشستگی صادرشده از دستگاه های دولتی یا عمومی که مبین سوابق مرتبط اجرایی در آن دستگاه ها باشد .
۲- روزنامه رسمی کشور مبنی بر عضویت متقاضی به عنوان مدیرعامل شرکت های موضوع این آیین نامه .
۳- تأییدیه سازمان تأمین اجتماعی مبنی بر اینکه متقاضی در شرکت های موضوع این آیین نامه اشتغال داشته و حق بیمه پرداخت نموده است .
۴- تأییدیه سابقه کار در خارج از کشور توسط سازمان های دولتی ، عمومی ، مراکز خصوصی معتبر در آن کشور با گواهی سفارت جمهوری اسلامی ایران .
ماده ششم – تطبیق شرایط و الزامات ؛
۱- مدت اعتبار مجوز صادر شده چهار سال تمام می باشد و تمدید آن منوط به احراز شرایط مندرج در این آیین نامه می باشد
۲- در صورتی که شرکت های موضوع این آیین نامه در مدت چهار سال متوالی هیچ گونه فعالیتی نداشته باشند ، سازمان در زمینه پروانه فعالیت آنها تجدید نظر خواهد نمود .
۳- کلیه شرکت های تخلیه و بارگیری اعم از شرکت هایی که قبل از تصویب این آیین نامه مجوز فعالیت
دریافت نموده اند یا شرکت هایی که بعداً مجوز دریافت خواهند نمود ، مکلفند به منظور جبران خسارات احتمالی ناشی از انجام وظایف و فعالیت های خود و کارکنان شان در اسکله، اماکن و
محوطه های بندری نسبت به سپردن تضمین به مبلغ پنجاه میلیون ریال اقدام نمایند.
تبصره : در صورتی که بیمه نامه مسؤولیت معتبر ارائه شود نیازی به سپردن تضمین نمی باشد .
۴- دارا بودن دفتر مرکزی کار مناسب با کاربری اداری و داشتن دفتر شعبه در هر یک از بنادر مورد نظر
جهت فعالیت .
۵- شرکت های تخلیه و بارگیری موجود که وضعیت آنها با این آیین نامه مطابقت ندارد ، موظفند تا دو سال از تاریخ لازم الاجرا شدن این آیین نامه وضعیت خود را با مفاد آن تطبیق دهند .
۶- به منظور ساماندهی فعالیت شرکت های تخلیه و بارگیری و ترغیب آنها به رعایت هر چه بیشتر استانداردها و توجه به صلاحیت های تخصصی کارکنان و تجهیز امکانات ، سازمان نسبت به طبقه بندی شرکت های موصوف براساس دستورالعمل مربوطه اقدام خواهد نمود . شرکت های
تخلیه و بارگیری مکلفند اطلاعات مربوطه را در اختیار سازمان قرار دهند .
۷- کلیه شرکت های تخلیه و بارگیری باید در سربرگ های مکاتباتی خود به فعالیت تخلیه و بارگیری
نیز اشاره نمایند .
۸- شرکت های تخلیه و بارگیری موظفند تغییر مدیرعامل ، مدیر شعبه و هر گونه تغییر در نشانی
مرکز اصلی ، شعب و تلفن شرکت را به طور کتبی به اطلاع سازمان برسانند .
۹- شرکت های تخلیه و بارگیری موظفند دارندگان امضای مجاز شرکت را به طور کتبی به سازمان معرفی
نمایند .
۱۰- تغییر مدیرعامل و مدیر شعبه منوط به احراز شرایط مذکور در این آیین نامه و اعلام به سازمان
می باشد .
۱۱-گذراندن دوره های آموزشی توسط مدیرعامل ، مدیر شعبه و کارکنان بر اساس دستورالعمل سازمان .
۱۲- شرکت ها مکلفند تجهیزات و امکانات لازم برای فعالیت در زمینه مجوز صادر شده را بر اساس قراردادهای منعقده با صاحبان کالا و یا خطوط کشتیرانی در زمان مقتضی تهیه و تدارک نمایند .
فصل سوم : نظارت ، نحوه صدور ، تعلیق و لغو مجوز فعالیت
ماده هفتم – نظارت ؛
۱- سازمان به منظور اطمینان از اجرای کامل و موثر مقررات و دستورالعمل های مصوب و انجام مطلوب وظایف و رعایت مفاد این آیین نامه اقدام به نظارت مستمر و منظم از فعالیت شرکت های
تخلیه و بارگیری می نماید .
۲- شرکت های تخلیه و بارگیری مکلفند گزارش عملکرد سالانه خود را به همراه مفاصا
حساب ارزی – ریالی در ارتباط با سازمان را در پایان هر سال به امور شرکت ها ارائه نمایند .
ماده هشتم –صدور مجوز فعالیت ؛
صدور مجوز فعالیت در زمینه تخلیه و بارگیری منوط به احراز صلاحیت های مذکور در این آیین نامه و ارائه مدارک ثبتی شرکت مبنی بر وجود فعالیت تخلیه و بارگیری در موضوع شرکت می باشد .
تبصره ۱: قبل از اعطاء پروانه فعالیت به منظور رعایت مقررات داخلی و کنوانسیون های بین المللی امنیتی از جمله ISPS-CODE نظر دفتر مرکزی حراست سازمان در مرکز و حراست های تابعه در بنادر در مورد صلاحیت سیاسی ، امنیتی مدیران شرکت های موضوع این آیین نامه استعلام می گردد . در صورتی که ظرف مدت یکماه پاسخی دریافت نشود صلاحیت آنها تأیید شده تلقی می شود .
تبصره ۲ : مرجع تشخیص کمی و کیفی کارکنان مجرب ، تجهیزات عملیاتی ، وسایل ایمنی و سایر موارد مربوط به امکانات شرکت های موضوع این آیین نامه ، سازمان خواهد بود .
تبصره ۳ : شرکت های موضوع این آیین نامه رأساً نسبت به بازاریابی و عقد قراردادهای مربوطه
اقدام می نمایند و سازمان هیچ گونه تعهد و مسؤولیتی در این زمینه ندارد .
ماده نهم –تعلیق و لغو مجوز فعالیت ؛
۱- در صورتی که صلاحیت شرکت های موضوع این آیین نامه به طور کلی یا جزیی زایل گردد و پس از
اخطار کتبی سازمان و تعیین مهلت مناسب ، صلاحیت های مزبور احراز نگردد ، تا زمان احراز مجدد صلاحیت ها ، از ارائه خدمات به آنها خودداری خواهد شد .
۲- در صورت عدم رعایت موارد مندرج در این آیین نامه و همچنین ضوابط و مقررات سازمان
از طرف شرکت های موضوع این آیین نامه ، سازمان بر حسب مورد و به ترتیب نسبت به تذکر کتبی ، اخطار کتبی و تعلیق فعالیت به مدت ۳ ماه اقدام خواهد نمود .
۳- در صورت تکرار یا تداوم تخلف ، موضوع جهت رسیدگی و اتخاذ تصمیم در مورد چگونگی ادامه فعالیت شرکت مبنی بر تعلیق یا لغو مجوز فعالیت ، مراتب به کمیسیونی مرکب از نمایندگان
سازمان بنادر و دریانوردی،اتاق بازرگانی صنایع و معادن ایران و انجمن صنفی مربوطه احاله میگردد .
تبصره ۱ : تصمیمات کمیسیون با اکثریت آراء معتبر است .
تبصره ۲ :تصمیم کمیسیون مانع تعقیب متخلف در مراجع قانونی صلاحیت دار نخواهد بود .
تبصره ۳ :محل تشکیل جلسات کمیسیون و دبیرخانه آن برای ارسال دعوت نامه و ابلاغ تصمیمات کمیسیون و پیگیری آن در سازمان خواهد بود .
تبصره ۴ :رسیدگی به تخلفات شرکت ها باید با حضور نماینده قانونی شرکت صورت پذیرد و برای انجام این امر دبیرخانه کمیسیون ، وقت تعیین شده را به ذینفع ابلاغ می نماید . عدم حضور ذینفع یا نماینده قانونی آن در زمان مقرر مانع از رسیدگی کمیسیون نخواهد شد .
تبصره ۵ : درمواردی که شرکت مزبور از شرکت های تعاونی باشد نماینده اتاق تعاون بجای نماینده
اتاق بازرگانی صنایع و معادن ایران در کمیسیون شرکت می نماید .
تبصره ۶ : در صورت تعلیق ، لغو و یا قطع خدمات ، شرکت موظف است ظرف مهلت تعیین شده توسط کمیسیون در مورد قراردادهای قبلی تعیین تکلیف نماید .
تبصره ۷ : در صورت وصول گزارش و مدارک از ارگان های ذیصلاح یا صدور رأی قطعی در مراجع قضایی نسبت به شرکت های موضوع این آیین نامه مراتب از طرف سازمان به کمیسیون موضوع بند ۳ این ماده ارجاع خواهد شد.
این آیین نامه در اجلاس شماره …………مورخ ………….. شورای عالی سازمان بنادر و دریانوردی
تصویب شد .
