به بیان دیگر سود موثر نتیجه تجمعی سودهای دریافتی در طول دورههای مختلف است. این سود در واقع شامل سود اولیه به همراه سود حاصل از سرمایه گذاری در ادامه میباشد. سود مرکب سالیانه به صورت درصدی بیان میشود و همان نرخ سود سالیانه تعلق گرفته به سرمایهگذار است.
فرمول سود موثر
در محاسبه سود موثر مهم است که سود به صورت روزشمار، ماهانه، سه ماهه، شش ماهه یا یک ساله پرداخت شود. هر چه مدت زمان آن کمتر باشد، سود بیشتری به سهامدار تعلق میگیرد. این امر باعث میشود که سرمایهگذاری انگیزه بیشتری برای حفظ سرمایه خود در این سرمایهگذاری داشته باشد.
سود موثر به روش زیر محاسبه میشود.
R سود موثر، i نرخ بهره و n تعداد دوره پرداخت سود است. اگر سود به صورت روزشمار باشد عدد ۳۶۵، به صورت ماهانه عدد ۱۲، به صورت سه ماهه عدد ۴، به صورت شش ماهه عدد ۲ را به جای n در فرمول جایگذاری میکنیم. به عنوان مثال اگر نرخ سود یک سرمایه گذاری ۱۰ درصد و دوره پرداخت سود ماهانه باشد، سود موثر این سرمایه گذاری به صورت فوق محاسبه خواهد شد. سود موثر این سرمایه گذاری ۱۰.۴۷ درصد است.
نحوه محاسبه سود در اکسل
برای محاسبه نرخ سود ساده و نرخ سود موثر میتوان از اکسل استفاده کرد. برای محاسبه نرخ سود ساده از تابع Nominal و برای نرخ سود موثر از تابع Effect استفاده میکنیم. در یک مثال هر دو نرخ را محاسبه میکنیم. فرض کنید که یک میلیون تومان پول برای سرمایهگذاری داریم که به صورت ماهانه ۱۲ درصد به آن سود تعلق میگیرد. حال میخواهیم به دو روش متفاوت، میزان سود طی یک سال را محاسبه کنیم.
در روش سود ساده هر ماه ۱۲ درصد، به مبلغ ۱۲۰ هزار تومان به سرمایهگذار سود تعلق میگیرد و دیگر هیچ جریان نقدی برای این پول اتفاق نمیافتد. این نوع پرداخت سود حتی با ماشین حساب هم قابل محاسبه است ولی اگر قصد محاسبه با اکسل را دارید از تابع Nominal استفاده کنید. اما در روش سود موثر میتوانیم علاوه بر ماهانه؛ به صورت روزانه، سه ماهه، شش ماهه و سالانه با استفاده از تابع Effect در اکسل محاسبه کنید. در جدول پایین نرخ سود موثر را در مدت زمان و تعداد دفعات متفاوت محاسبه شده است.
فرمول محاسبه سود موثر
فرمول محاسبه سود موثر به صورت زیر است:
که در آن:
- A: ارزش آینده
- P: ارزش فعلی
- r: نرخ بهره
- n: تعداد دورههای زمانی در سال
- t: تعداد سال
در مثال بالا، اگر سودهای دورهای به حساب شما واریز شوند و شما آنها را مجدداً سرمایهگذاری کنید، سود موثر شما به صورت زیر محاسبه میشود:
بنابراین، سود موثر شما ۱۰,۴۰۸,۱۶۳.۲۰ تومان خواهد بود که حدود ۱۰ درصد بیشتر از سود اسمی است.